BIESZCZAD nr 2 - rok 1994
oraz wznowienie z roku 2010
Bogdan Augustyn
Remont cerkwi w Bystrem
UWAGA COPYRIGHT
Wszystkie materiały prezentowane na stronach tego serwisu (np. teksty, layout, grafiki, zdjęcia, logotypy, kod html/css etc.)
chronione są prawem autorskim. Ich nieautoryzowane wykorzystanie w jakikolwiek sposób jest karalne.Wszelkie prawa zastrzeżone
All rights reserved
© 2011 TOnZ - Oddział Bieszczadzki
Cerkiew w Bystrem k. Czarnej od początku istnienia Oddziału TOnZ w Michniowcu (obecnie w Ustrzykach D.) była przedmiotem szczególnej troski i uwagi jego członków. Od 1983 roku trwały zabiegi o rozpoczęcie remontu mającego na celu zabezpieczenie obiektu przed zniszczeniem. W tym okresie uporządkowano wnętrze cerkwi, zabezpieczono pozostałe z wyposażenia przedmioty, zorganizowano stałą ekspozycję fotograficzną dotyczącą zabytków cerkiewnych. Dwukrotnie wykorzystano obiekt i jego otoczenie do organizacji imprez kulturalnych: w 1991 roku występowały tu zespoły z Ukrainy, a w 1993 r. zorganizowano Festiwal Kultury Karpackiej.
Dzięki zabiegom i inicjatywie Oddziału, przy ścisłej współpracy WKZ w Krośnie, udało się w 1993 r. zabezpieczyć dach w cerkwi oraz wyremontować całkowicie przycerkiewną dzwonnicę. W roku 1994 cerkiew w Bystrem została jako obiekt zagrożony wciągnięta do programu prac interwencyjnych „Zabytki cerkiewne”, na które środki przeznaczył Generalny Konserwator Zabytków.
Kilkakrotnie Oddział apelował w pismach do WKZ i Konserwatora Generalnego o ratowanie obiektu opisując jego stan. Przyniosło to w efekcie decyzję o przyznaniu na remont kwoty 300 mln starych złotych.
Czas na remont był już najwyższy, gdyż zabezpieczenie dachu w roku ubiegłym niewiele pomogło, a podczas zimy powstały nowe przecieki – najpoważniejsze w kopule głównej i nad prezbiterium w okolicy ikonostasu. Funkcję inwestora przejęła Komisja Opieki nad Zabytkami Sztuki Cerkiewnej (TOnZ).
30 lipca 1994 r. do Bystrego przybył jej przewodniczący Pan Bogdan Martyniuk celem omówienia zakresu prac i terminu ich rozpoczęcia. Remontu podjęła się krośnieńska firma budowlana „JETIKA”, która jako jedyna w województwie posiada uprawnienia do prowadzenia tego typu prac. Po wstępnych ustaleniach 24 sierpnia przekazano wykonawcy obiekt do remontu. Nieco rozwlekłe ustalenia wstępne sprawiły, że do bezpośrednich prac przystąpiono dopiero z początkiem października, kiedy to definitywnie zakończył się okres bezdeszczowy (wyjątkowo suche lato).
Biorąc pod uwagę prace na wysokościach, październikowe opady deszczu i śniegu na pewno nie ułatwiły zadania wykonawcy. Niemniej jednak w połowie listopada tę fazę remontu zakończono. Wymieniona została w całości blacha pokrywająca kopułę i dach nad prezbiterium oraz obicie deskowe. Zakonserwowano okna i krzyż na kopule. Pozwoliło to zlikwidować całkowicie przecieki nad ikonostasem. W trakcie prac zrezygnowano na razie z wymiany blachy (z uwagi na jej niezły stan i brak przecieków) na gont, którym pierwotnie przykryty był daszek okalający cerkiew.
W ustaleniach końcowych w dniu 14 grudnia komisja podsumowująca prace zapoznała się z ich zakresem. Ustalono, że wymiana blachy na gont nastąpi w ostatniej fazie remontu. Wyrażono tez opinię, że ze względu na stan pozostałej części obiektu należy zabiegać w przyszłym roku o fundusze na całościowy remont bystrzańskiej świątyni.
Bogdan Augustyn
Remont nad prezbiterium
fot. B. Augustyn