Najstarsza wzmianka o istnieniu popostwa w Bystrem, a co za tym idzie i cerkwi, pochodzi z 1607 roku. W 1681 r. zbudowano kolejną świątynię, a popostwo uposażone było 1 łanem ziemi. Obecną świątynię p.w. św. Michała Archanioła wzniesiono (w miejscu poprzedniej) w latach 1901-1902 w narodowym stylu ukraińskim.
Świątynia jest orientowana, drewniana, trójdzielna o konstrukcji zrębowej. Do prezbiterium zamkniętego – podobnie jak boczne nawy - trójbocznie przylegają dwie zakrystie. Babiniec na rzucie kwadratu obiega nadwieszony chór wpuszczony w nawy poprzeczne. Całość na osi wzdłużnej przykryta jest trzema sferycznymi kopułami, a nawy boczne stropami. Kopuły i dachy wielopołaciowe nad ramionami transeptu pobite są blachą. Blacha pokrywa także kryty pierwotnie gontem wydatny daszek okapowy. Każda część świątyni zwieńczona jest wieżyczkami z pozornymi latarniami, cebulkami i kutymi krzyżami. Przed głównym wejściem szeroki stopień schodów tworzy płyta nagrobna prawdopodobnie z 1743 r. ze słabo widocznym tekstem pisanym cyrylicą.
UWAGA COPYRIGHT
Wszystkie materiały prezentowane na stronach tego serwisu (np. teksty, layout, grafiki, zdjęcia, logotypy, kod html/css etc.)
chronione są prawem autorskim. Ich nieautoryzowane wykorzystanie w jakikolwiek sposób jest karalne.Wszelkie prawa zastrzeżone
All rights reserved
© 2011 TOnZ - Oddział Bieszczadzki
obsługa merytoryczna:
administracja strony:
W 1927 roku odnowiono w cerkwi ikonostas i prezbite- rium. Murowaną, dwukondygnacyjną dzwonnicę bra- mową wybudowano obok świątyni w 1939 r.
W 1951 r. obiekt podobnie jak w Michniowcu i Lipiu został pozostawiony z pełnym wyposażeniem wnętrza. Po przyjeździe nowych mieszkańców podjęto próbę adaptacji cerkwi na kościół. Odbyły się tu kilka razy msze po czym władze ich zakazały. Powoli rozpoczął się proces dewastacji i rozkradania co cenniejszych przedmiotów. Część wywieźli funkcjonariusze UB, czego świadkami byli mieszkańcy wsi. W 1962 r. pozostałe jeszcze eksponaty zostały wywiezione do Muzeum - Zamku w Łańcucie.
W latach 1993-1994 przeprowadzono staraniem To- warzystwa Opieki nad Zabytkami gruntowne prace konserwatorskie na obiekcie. Po dziś dzień prowa- dzone są też drobne naprawy oraz zabezpieczenia chroniące budynek przed zawaleniem.
Od lat 50. XX wieku cerkiew nie pełni funkcji sa- kralnych. Obecnie znajduje się tu lapidarium krzyży i przedmiotów kultu religijnego. Świątynia jak i pobliski cmentarz są pod opieką Bieszczadzkiego Oddziału TOnZ. 18 marca 1970 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków pod numerem: A-318.
sprawozdanie z remontu obiektu z 1994 roku
Z pierwotnego wyposażenia w cerkwi pozostało nie- wiele, rama ikonostasu, prestoł i mocno zniszczone tabernakulum. Część znajduje się obecnie w Muzeum- Zamku w Łańcucie. Są to ikony, krucyfiks procesyjny, feretron, figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem, trzon li- chtarza paschalnego, kilka krzyży.
Św. Michał Archanioł - patron cerkwi w Bystrem
(XVII-wieczna ikona z Lipia - obecnie w muzeum w Sanoku)
galeria
opracował: Bogdan Augustyn
inskrypcja nagrobna schematyczny plan świątyni
ZAKAZ KOPIOWANIA BEZ ZGODY AUTORA